Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης προσφέρει ένα επίδομα που πολλοί δεν γνωρίζουν, αξίας περίπου 480 ευρώ, σε άτομα που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Αυτό το επίδομα αποτελεί μια κρυφή πηγή οικονομικής ενίσχυσης για ασφαλισμένους ελεύθερους επαγγελματίες που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, ωστόσο η πληροφόρηση γι’ αυτό είναι περιορισμένη.
Δικαιούχοι του επιδόματος ΔΥΠΑ
Είναι οι ασφαλισμένοι στον ηλεκτρονικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) και είχαν την υποχρέωση να υπάγονται στον πρώην Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) και το πρώην Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Παραπληγικών – Μονογονεϊκών Επαγγελματιών (ΕΤΑΠ – ΜΜΕ) σύμφωνα με τις γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις που ίσχυαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016 και καταβάλλουν την εισφορά για τον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων – Κλάδος ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ και του πρώην ΕΤΑΠ – ΜΜΕ, ο οποίος έχει συσταθεί στη ΔΥΠΑ.
Προϋποθέσεις – Χρόνος Ασφάλισης
Ο δικαιούχος πρέπει να έχει συνολικά τουλάχιστον τρία έτη συνεχούς ή διακεκομμένης ασφάλισης στον ασφαλιστικό φορέα της ΔΥΠΑ και να έχει καταβάλει την αντίστοιχη ειδική εισφορά.
Ειδικότερα, σε περίπτωση που οι ασφαλισμένοι διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα μετά την 01.01.2012 και ήταν ασφαλισμένοι/-ες κατά την 01.01.2011, απαιτείται η καταβολή εισφοράς στον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας όπως ακολουθεί:
- Για 1 τουλάχιστον έτος, αν διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα μετά την 01.01.2012
- Για 2 τουλάχιστον έτη, αν διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα μετά την 01.01.2013
- Για τρία (3) τουλάχιστον έτη, αν διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα από την 01.01.2014 και έπειτα.
Σε περίπτωση που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα πριν από την 1η Ιανουαρίου 2011 και επαναφέρουν τη δραστηριότητά τους μετά από αυτήν την ημερομηνία, ισχύουν οι ίδιες βασικές προϋποθέσεις, αλλά με τη διαφορά ότι ο απαιτούμενος χρόνος καταβολής της ειδικής εισφοράς υπολογίζεται από την ημερομηνία επανέναρξης της δραστηριότητας.
Φορολογικό Εισόδημα
- Το συνολικό ατομικό καθαρό φορολογητέο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης δεν πρέπει να υπερβαίνει συνολικά τα τριάντα χιλιάδες ευρώ (30.000,00 €),
- ενώ το συνολικό οικογενειακό καθαρό φορολογητέο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών πρέπει να μην υπερβαίνει συνολικά τα σαράντα χιλιάδες ευρώ (40.000,00 €).
Για παράδειγμα: Αν κάποιος υποβάλλει αίτηση μέσα στο έτος 2023, θα ληφθούν υπόψη τα εκκαθαριστικά σημειώματα με την ένδειξη “φορολογικό έτος 2021” και “φορολογικό έτος 2022“.
Επιπλέον, οι αιτήσεις που υποβάλλονται στην αρχή κάθε έτους και μέχρι την υποβολή της δήλωσης φορολογίας, για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, παραμένουν σε εκκρεμότητα. Όταν η ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι διαθέσιμη, πρέπει να υποβληθεί άμεσα η δήλωση προκειμένου να εκδοθούν οι απαιτούμενες αποφάσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Σε διαφορετική περίπτωση, η υπηρεσία θα εκδώσει απορριπτική απόφαση λόγω έλλειψης δικαιολογητικών σύμφωνα με τους ισχύουσες διατάξεις.
Για τον υπολογισμό του συνολικού ατομικού καθαρού εισοδήματος ανά έτος λαμβάνονται υπόψη το συνολικό δηλωθέν εισόδημα από κάθε πηγή, οι προστιθέμενες διαφορές αντικειμενικών δαπανών, τα απαλλασσόμενα ποσά και τα αυτοτελώς φορολογούμενα ποσά.
Αντίστοιχα, για τον υπολογισμό του συνολικού οικογενειακού καθαρού εισοδήματος ανά έτος λαμβάνονται υπόψη τα παραπάνω ποσά για τον εν λόγω φορολογούμενο, τον/τη σύζυγο και τα ανήλικα τέκνα.
Μετά τη αποδεδειγμένη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας, ο ή η δικαιούχος:
- Δεν πρέπει να εργάζεται υπό εξάρτηση ή να αυτοαπασχολείται ούτε στην εγχώρια ούτε στη διεθνή αγορά εργασίας.
- Δεν πρέπει να έχει κάνει υποχρεωτική ή προαιρετική ασφάλιση μέσω του e-ΕΦΚΑ ή άλλου ασφαλιστικού φορέα ο οποίος καλύπτει την ασφάλιση του στη χώρα του ή στο εξωτερικό.
- Δεν πρέπει να λαμβάνει σύνταξη από τον e-ΕΦΚΑ ή οποιονδήποτε άλλο φορέα ασφάλισης, είτε αυτός είναι εγχώριος είτε διεθνής, ούτε να έχει υποβάλει αίτηση για σύνταξη σε αυτούς τους φορείς, εκτός αν πρόκειται για περιπτώσεις σύνταξης λόγω θανάτου ή υποβολής αίτησης για αυτήν λόγω θανάτου
Απαγόρευση μεταβίβασης επιχείρησης ή μεριδίου: Ο/Η δικαιούχος δεν μπορεί να μεταβιβάσει την επιχείρησή του/της, το μερίδιό του/της σε κάποιον σύζυγο ή σε συγγενή πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Διακοπή επαγγελματικής δραστηριότητας για στρατιωτική θητεία ή σπουδές: Ο/Η δικαιούχος δεν πρέπει να έχει διακόψει την επαγγελματική του δραστηριότητα για να εκπληρώσει στρατιωτική θητεία ή να συμμετάσχει σε πανεπιστημιακές, μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές.
Μόνιμη διαμονή στην Ελλάδα: Ο/Η δικαιούχος πρέπει να έχει μόνιμη διαμονή στην Ελλάδα.
Παροχή βοηθήματος από έναν φορέα σε διπλή διακοπή επαγγελματικής δραστηριότητας: Σε περίπτωση διακοπής δύο ελευθέρων επαγγελμάτων, ο/η ασφαλισμένος/-η δικαιούται βοηθήματος από έναν μόνο φορέα, τον οποίο επιλέγει με υπεύθυνη δήλωση.
Διάρκεια, ποσό και καταβολή του βοηθήματος:
Η διάρκεια της πληρωμής της επιδότησης εξαρτάται από τον συνολικό αριθμό των ετών ασφάλισης στον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα (ΕΦΚΑ – πρώην ΟΑΕΕ ή πρώην ΕΤΑΠ – ΜΜΕ), και είναι ως εξής:
- Ασφάλιση 3 έως 4 ετών: 3 μήνες πληρωμής
- Ασφάλιση 5 έως 6 ετών: 4 μήνες πληρωμής
- Ασφάλιση 7 έως 8 ετών: 5 μήνες πληρωμής
- Ασφάλιση 9 έως 10 ετών: 6 μήνες πληρωμής
- Ασφάλιση 11 έως 12 ετών: 7 μήνες πληρωμής
- Ασφάλιση 13 έως 14 ετών: 8 μήνες πληρωμής
- Ασφάλιση άνω των 14 ετών: 9 μήνες πληρωμής
Το ποσό της επιδότησης καθορίζεται σε 479,00 € μηνιαίως και προσαρμόζεται σύμφωνα με την αναπροσαρμογή του βασικού μηνιαίου ποσού της τακτικής επιδότησης ανεργίας. Η πληρωμή δεν προβλέπει προσαύξηση ανάλογα με τον αριθμό των μελών της οικογένειας ή επιπλέον αποδοχή δώρων εορτών.
Μετά την έκδοση εγκριτικής απόφασης από τον αρμόδιο φορέα του Οργανισμού (ΚΠΑ2), η συμμετοχή του/της ασφαλισμένου/ης στην επιδότηση ξεκινά από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης, ενώ εξασφαλίζεται το δικαίωμα λήψης των δύο πρώτων μηνιαίων επιδομάτων.
Τα μηνιαία επιδόματα καταβάλλονται με τη μέθοδο “δεδουλευμένα”, πράγμα που σημαίνει ότι καταβάλλονται την επόμενη εργάσιμη ημέρα μετά τη λήξη τους. Αυτό γίνεται μετά την εμπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων παρουσίας, οι οποίες πρέπει να γίνονται κάθε εβδομάδα. Οι επιδοτούμενοι εμφανίζονται ως πρώτοι/ες δικαιούχοι στους ατομικούς τους λογαριασμούς..
Διαδικασία υποβολής αίτησης και παραλαβής απόφασης
Για την υποβολή της αίτησης, οι δικαιούχοι έχουν τρεις μήνες από την έκδοση της Ειδικής Βεβαίωσης των αρμόδιων υπηρεσιών του e-ΕΦΚΑ. Η υποβολή μπορεί να γίνει είτε μέσω των e-services ΔΥΠΑ είτε μέσω του Κέντρου Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Η παραλαβή της απόφασης μπορεί να γίνει είτε μέσω του ατομικού λογαριασμού στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, είτε από την αρμόδια υπηρεσία.
Απαιτούμενα δικαιολογητικά:
α) Ειδική Βεβαίωση από τις αρμόδιες υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, η οποία περιλαμβάνει πληροφορίες για την ημερομηνία διακοπής της ασφάλισης και τον χρόνο ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ.
β) Βεβαίωση διακοπής εργασιών από την αρμόδια ΔΟΥ.
γ) Εκκαθαριστικά σημειώματα των δύο τελευταίων φορολογικών ετών προηγούμενων της αίτησης, που περιλαμβάνουν πληροφορίες για το εισόδημα του δικαιούχου και του/της συζύγου του (εάν υπάρχει). Σε περίπτωση που υπάρχει εισόδημα από την αλλοδαπή, απαιτείται βεβαίωση από την αλλοδαπή φορολογική αρχή.
Τα απαραίτητα έγγραφα πρέπει να υποβληθούν πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία διαλειτουργικότητας με την ΑΑΔΕ.
Επιβεβαίωση μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα
- Πολίτες κρατών μελών της ΕΕ πρέπει να προσκομίσουν το “Έγγραφο πιστοποίησης μόνιμης διαμονής πολίτη της Ένωσης” (άρθ. 16 Π.Δ. 106/07), που εκδίδεται από τη Διεύθυνση Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας μετά από πέντε συνεχόμενα έτη νόμιμης διαμονής.
- Πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα πρέπει να προσκομίσουν την “Άδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος” ή άλλες αντίστοιχες άδειες διαμονής σύμφωνα με το εθνικό νομοθετικό πλαίσιο.
- Πολίτες τρίτων χωρών που έχουν λάβει πολιτικό άσυλο ή αναγνωρίζονται ως πολιτικοί πρόσφυγες ή μέλη των οικογενειών τους πρέπει να προσκομίσουν την αντίστοιχη άδεια διαμονής και το ταξιδιωτικό έγγραφο που εκδίδεται σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης.
- Ομογενείς από τρίτες χώρες πρέπει να προσκομίσουν ειδικά έγγραφα ταυτοπροσωπίας ή άλλες ανάλογες άδειες διαμονής.
Σε κάθε περίπτωση, απαιτούνται παραστατικά ταυτοπροσωπίας, όπως διαβατήριο, δελτίο αστυνομικής ταυτότητας ή άλλα σχετικά έγγραφα που εκδίδονται από τις ελληνικές αρχές.
Αποδεικτικό διεύθυνσης κατοικίας
Αναφέρεται σε έγγραφο που επιβεβαιώνει την τρέχουσα διεύθυνση κατοικίας ενός ατόμου. Συνήθως πρόκειται για λογαριασμό ρεύματος, τηλεφώνου ή ύδρευσης, τα οποία δείχνουν τη διεύθυνση όπου ο χρήστης λαμβάνει υπηρεσίες και πληρώνει τις αντίστοιχες χρεώσεις.
Υπεύθυνη δήλωση από τον δικαιούχο του ν. 1599/86
Αναφέρεται σε ένα έγγραφο όπου ο ίδιος ο δικαιούχος επιβεβαιώνει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση του βοηθήματος και ότι έχει ενημερωθεί για τις υποχρεώσεις που πρέπει να τηρήσει κατά τη διάρκεια της λήψης του βοηθήματος. Αυτή η δήλωση μπορεί να ενσωματωθεί στην ηλεκτρονική αίτηση, ενώ σε περίπτωση υποβολής της αίτησης μέσω ΚΕΠ, παρέχεται από το ΚΕΠ.