Το άρθρο 98 του Νόμου 3528/2007 περί αναγνώρισης προϋπηρεσίας έξω από το δημόσιο τομέα προβάλλει σημαντικές προϋποθέσεις και διαδικασίες για την αξιολόγηση και ενδεχόμενη ένταξη της προϋπηρεσίας αυτής στο δημόσιο σύστημα. Από την άλλη πλευρά, το Προεδρικό Διάταγμα 69/2016 διευκρινίζει τους όρους και τη διαδικασία αναγνώρισης της προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα, δημιουργώντας ένα πλαίσιο για την εξέταση των αιτήσεων από τα αρμόδια όργανα.
Σημασία της προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα
Αναφορικά με την αναγνώριση προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα, το Προεδρικό Διάταγμα 69/2016 ορίζει τους όρους και τη διαδικασία για την αξιολόγησή της. Σε αυτό εντάσσονται οι εργαζόμενοι που υπάγονται στο Κώδικα Κατάστασης Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ, οι εργαζόμενοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, καθώς και οι εργαζόμενοι που καλύπτονται από τον Κώδικα Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων. Για τους εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ισχύουν ειδικές διατάξεις σύμφωνα με το άρθρο 9 του Νόμου 4452/2017.
Η προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα μπορεί να αποτελείται τόσο από εξαρτημένη μισθωτή εργασία όσο και από άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος ή απασχόληση με έμμισθη εντολή. Επιπλέον, μπορεί να έχει παρασχεθεί είτε στην Ελλάδα είτε σε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ.
Για την αναγνώριση της προϋπηρεσίας, πρέπει να πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:
- Να έχει αποκτηθεί πριν τον διορισμό ή την πρόσληψη του εργαζομένου.
- Να έχει παρασχεθεί εκτός δημοσίου τομέα. Για να επιβεβαιωθεί αυτό, λαμβάνεται υπόψη η νομική μορφή του φορέα κατά τη διάρκεια της προϋπηρεσίας. Επίσης, δεν λαμβάνεται υπόψη προϋπηρεσία που έχει παρασχεθεί σε διαφορετικούς φορείς ταυτόχρονα.
- Να έχει αποκτηθεί μετά την απόκτηση βασικού τίτλου σπουδών και κατά την υποβολή της αίτησης αναγνώρισης προϋπηρεσίας.
- Να έχει αποκτηθεί μετά την απόκτηση άδειας επαγγέλματος, αν αυτή απαιτείται. Προϋποθέτει την αναφορά στην αίτηση της σχετικής νομοθεσίας που αποδεικνύει τη νόμιμη άσκηση του επαγγέλματος κατά την περίοδο εκείνη.
- Για να αποδειχθεί η προϋπηρεσία, ο ενδιαφερόμενος υπάλληλος πρέπει να υποβάλει αίτηση στην αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού, παρέχοντας όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Οι αιτήσεις αυτές προωθούνται στο αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο εντός ενός μήνα, με το Συμβούλιο να δίνει γνώμη εντός τριών μηνών. Έπειτα, το αρμόδιο όργανο εκδίδει απόφαση εντός 15 ημερών από την έκδοση της σύμφωνης γνώμης του Υπηρεσιακού Συμβουλίου. Και η γνώμη και η απόφαση πρέπει να είναι εξατομικευμένες και εξειδικευμένες.
Άτομα που έχουν ασκήσει ελεύθερο επάγγελμα ή έχουν απασχοληθεί με έμμισθη εντολή πρέπει να προσκομίσουν τα παρακάτω δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση από το σχετικό επαγγελματικό Επιμελητήριο ή Σύλλογο, αν απαιτείται για την άσκηση του συγκεκριμένου επαγγέλματος, που πιστοποιεί την ιδιότητα του μέλους και τη διάρκεια της.
β) Σε περίπτωση που η πιστοποίηση από το επαγγελματικό σώμα δεν είναι υποχρεωτική, πρέπει να προσκομίσουν άδεια άσκησης επαγγέλματος ή βεβαίωση από την αρμόδια διοικητική αρχή που επιβεβαιώνει την καταλληλόλητά τους για το συγκεκριμένο επάγγελμα, καθώς και βεβαίωση από τον ασφαλιστικό φορέα που αναφέρει τη διάρκεια της απασχόλησής τους.
γ) Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν οδηγίες για την πιστοποίηση της απασχόλησης, πρέπει να προσκομίσουν βεβαίωση από τον ασφαλιστικό φορέα που αναφέρει τη διάρκεια της ασφάλισης και οποιοδήποτε άλλο έγγραφο που αποδεικνύει την προϋπηρεσία, τη διάρκεια και τη σχέση της με την απασχόληση. Πιθανά έγγραφα που μπορούν να παρουσιαστούν είναι: συμβάσεις εργασίας ή παροχής υπηρεσιών, βιβλία του ΚΒΣ, δελτία απόδειξης παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια και περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
δ) Βεβαίωση από τον ασφαλιστικό φορέα ότι έχουν καταβληθεί όλες οι ασφαλιστικές εισφορές για τη διάρκεια της απασχόλησης που επιχειρείται να αναγνωριστεί ως προϋπηρεσία, σύμφωνα με τον ισχύοντα νομοθετικό πλαίσιο.
Τα απαραίτητα έγγραφα για τους υπαλλήλους που εργάστηκαν υπό μισθωτή εργασία είναι τα εξής:
α) Άδεια άσκησης επαγγέλματος ή επιβεβαίωση από την αρμόδια διοικητική αρχή, όταν αυτό είναι απαραίτητο για την άσκηση του επαγγέλματος, και βεβαίωση από τον ασφαλιστικό φορέα που δείχνει την περίοδο ασφάλισης και το είδος της εργασίας.
β) Σε περίπτωση που δεν προκύπτει η διάρκεια και το είδος της εργασίας από τα παραπάνω, απαιτείται επιπλέον βεβαίωση από τον εργοδότη με αναφορά στην περίοδο και το είδος της εργασίας του υπαλλήλου.
γ) Βεβαίωση από τον ασφαλιστικό φορέα που δείχνει ότι καταβλήθηκαν όλες οι ασφαλιστικές εισφορές του υπαλλήλου για την αναφερόμενη περίοδο, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Επιπλέον, ο υπάλληλος μπορεί να προσκομίσει οποιοδήποτε άλλο επίσημο έγγραφο εκτός από τα προβλεπόμενα στο διάταγμα, για να αποδείξει την προϋπηρεσία του εκτός του δημόσιου τομέα. Σε περίπτωση που δεν παρέχονται τα απαιτούμενα στοιχεία από τα καθορισμένα έγγραφα (όπως η περίοδος και το είδος της απασχόλησης), ο υπάλληλος μπορεί να παράσχει επιπλέον επίσημο έγγραφο, όπως ανακοίνωση πρόσληψης ή τερματισμός σύμβασης εργασίας.
Σημείωση: Το μέγιστο χρονικό διάστημα που μπορεί να αναγνωριστεί ως προϋπηρεσία εκτός δημοσίου τομέα είναι 7 έτη. Επίσης, η προϋπηρεσία εκτός δημοσίου τομέα δεν μπορεί να υπερβεί τον καταληκτικό βαθμό της κατηγορίας του υπαλλήλου, εκτός αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εγγραφή στον πίνακα προαγωγής.
Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι οι παραπάνω κανονισμοί αφορούν την αναγνώριση προϋπηρεσίας για τη βαθμολογική εξέλιξη των υπαλλήλων και διαφέρουν από τις διατάξεις του Νόμου 4354/2015 που αφορούν τη μισθολογική εξέλιξή τους. Επιπλέον, η αναγνώριση αυτής της προϋπηρεσίας δεν λαμβάνεται υπόψη μόνο για τη βαθμολογική ένταξη και εξέλιξη των υπαλλήλων, αλλά επίσης ως κριτήριο εργασιακής εμπειρίας κατά τη διαδικασία επιλογής προϊσταμένων. Σύμφωνα με το άρθρο 85 παράγραφος 3 ββ του Νόμου 3528/2007, ο χρόνος απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα σε ανάλογη θέση μοριοδοτείται με 25 μόρια για κάθε έτος απασχόλησης, με μέγιστο όριο τα 7 έτη εφόσον έχει αναγνωριστεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 98.